1

dw]z bk{0f 2007

Madhesh Darpan

@ :yfgLo lgjf{rg;Fu dw]zsf] ck]Iff — pk]Gb| emf

@dw]zsf] /fhgLlt;Fu hf]l8Psf] kqsfl/tf — clgns'df/ s0f{

@ ef/t / rLg g]kfnsf nflu l8Dnf]Dofl6s Rofn]Gh – dgf]h s'df/ s0f{

@ /fO6 6' l/h]S6/ ;jf]{Rr cbfntsf] km};nf – /f]zgs'df/ emf

@ lu4 ;+/If0fdf casf] af6f] – x]d rGb| dxtf]

:yfgLo lgjf{rg;Fu dw]zsf] ck]Iff

pk]Gb| emf

zlbof}+b]lv ;fdGtL /fHo;Qfsf] zf]if0f, pTkL8gnfO{ em]Nb} cfPsf dw]zL ;d'bfo kl/jt{gsf] ljsf;;+u} l9n} ePklg /fhgLlts r]tgf k|fKt u/]kl5 ljb|f]x u¥of]. oxL ljb|f]x v;juL{o ;fdGtL /fHo;Qfsf] nflu 7"nf] ;as lyof]. k"j{ d]rLb]lv klZrd dxfsfnL;Ddsf] dw]zsf] cv08 Pstf Tof] a]nf kl/nlIft ePsf] /fHo;Qfsf nflu 8/fjgf b[Zo lyof]. oxL+af6 dw]zsf] lj¿4 tLgj6} kf6L{ /fHo;Qfsf] ;'/Iffy{ vl6P. Pp6fn] dw]znfO{ cfxt ug]{ csf]{ rflx+ 3fjnfO{ ;'D;'Dofpg] v]n z'¿ eof] hf] cBfjlw rfn" 5.

/fHodf ;xeflutf, ;dfg clwsf/ tyf klxrfgsf] d'2f lnP/ ul/Psf] zflGtk"0f{ cfGbf]ngnfO{ ljBdfg kl/jt{gsf/L bn egfpFbfx¿n] ef/tsf] O{zf/fdf cfGbf]ng ul/Psf] cYof{P. cfGbf]ngsf] pFrfO{nfO{ a8f] a'l4dfgLk"j{s tx nufpg /fli6«o gLlt g} aGof]. oxL gLlt txt tLgj6} kf6L{n] u/d / g/d e"ldsfsf] afF8kmfF8 u/]. z'¿sf lbgdf oL bnx¿ dw]zk|lt g/d /j}of ckgfPklg kl5 cf]nL;Dd cfO{ k'Ubf cfqmfds ag].

dw]z cfGbf]ngn] sf7df08f}+;Dd kx'Fr agfO{ lbPsf]df dw]znfO{ wGojfb lbg'sf] ;f6f] æd}n] dw]znfO{ klxrfg lbnfPsf]Æ eg]/ cfTd/ltdf nLg dw]zsf g]t[Tjju{ cfGbf]ng lj¿4sf] v;juL{o ;"Id /0fgLlt a'em\g] 1fg sxfFaf6 Nofpg] < dw]zsf] wf]tL k'm:sfpg] /0fgLltnfO{ a]jf:tf ub}{ /fHo;Qfdf klxnf] k6s ;d"xut ¿kdf k|j]z ubf{ cfgGbsf] rsfrf}+wdf cfˆgf] ;fh;Hhfafx]s g]t[Tj d08nLnfO{ c¿ s]xL b[li6uf]r/ ePg. lhDd]jf/L afF8kmfF8sf ;fy dw]zsf] lj¿4 nflu k/]sf tLg bnsf] klxnf] / bf]>f] ;+ljwfg ;efdf oy]i7 b[Zox¿ k|df0fsf nflu ;'/lIft 5g\.

@$# jif{b]lv dw]znfO{ ef/tLo eg]/ a'em\g] lg/+s"z ;fdGtL /fHoJoj:yfsf zf;sb]lv pbf/jfbL nf]stflGqs zf;sx¿;Ddsf] Pp6} b[li6sf]0f b]lvg' eg]sf] b]zdf k6s k6s cfGbf]ngdf dw]zsf] ;xeflutf / zxfbtsf] s'g} cy{ g/x]sf] k|i6 x'G5. dw]zL c9fO{ ztflAb;Dd g]kfnL aGg g;Sg'sf] d"n sf/0f ef/tLo a'em\g] v;juL{o zf;sx¿sf] s§/ lrGtg xf]. aflx/L ¿kdf dw]zL;+u h:tf];'s} cfTdLotf b]vfPklg zf;sLo dgf]j[ltdf clxn];Dd kl/jt{g gx'g' juL{o ;fdGtL s§/tfsf] o:tf] gd"gf lj/n} kfO{G5. slyt nf]stflGqs Joj:yfdf zf;sx¿sf] dw]zk|ltsf] o:tf] s§/tf nf]stflGqs k4ltsf] g} pkxf; ePsf] nfU5. juL{olxtdf k|of]u u/]sf] nf]stGqsf] gjLg k|of]u s'g} a]nf /fhfn] klg k+rfotL k|hftGq eg]/ u/]sf lyP h;df cfˆgf] / cf;]kf;]sf] :j]R5frfl/tfafx]s c¿ s]xL lyPg.

kl/jt{gsf] gfddf /fhfnfO{ x6fPsf], k|hftGq NofPsf], b]znfO{ ;+3Lo ;+/rgfdf nu]sf] cflb cg]s pbfx/0f logL lbG5g\. t/ ;fdGtL v;juL{o /fHo;Qfsf] :j¿k eg] sfod} /flvPsf] ufF7L s'/f vf]Nb}gg\. Psn jr{:jsf] /fHo;Qfdf s'g} km]/abn gug'{, nf]stGqnfO{ hgd'vL aGg glbP/ juL{o :jfy{df s}b ul/ /fVg', r'gf}tL lbg] dw]znfO{ 6'qmf 6'qmf kfl/ * lhNnfdf l;ldt ul/g', & j6f k|b]zdf cfˆg} x"s'dt x'g] ul/ k|b]zsf] ljefhg ul/g', asDk'm;] ;+zf]wg k|:tfjnfO{ æltnsf] tf8Æ agfpg' juL{o s§/tfsf] pbfx/0f xf].

dw]z cfGbf]ngsf] r'gf}tL :jLsf/]/ Ps bzs nufP/ ePklg dw]znfO{ k'gZrM l;dfGtLs[t agfpg /fHo ;kmn ePsf] 5. ;fwg ;|f]t ;DkGg dw]znfO{ cfˆg} w/ftndf levf/L agfP/ l;ldt If]qleq s}b ug{ ;kmn ePsf] 5. sf]lrnf, ldlynf, alHhsf, ef]hk'/f, cjlwsf] ;+o'Qm cfjfh p7\g g;sf];\ eg]/ 7]ufg nufpg h¿/L lyof], /fHo ;kmn eof]. yf¿, hghftL, dw]zLx¿sf] Psn :j/sf] cfGbf]ngnfO{ ;w}+sf nflu ;dfKt kfg]{ /fHo /0fgLlt ;kmn ePsf] 5. ;du| dw]z lng] rfxgf /fv]sf] dw]zLx¿nfO{ $ 6'qmfdf afFl8Psf] 5. ;+o'Qm cfjfh p7\g glbg k|fGtLo :jfy{df cNemfO{ /fVg], Ps csf{k|lt n8fpg], le8fpg], oxfF dw]z 5}g ldlynf, ef]hk'/f, cjlw / yf¿ hghftL 5g\ eGg] b]vfpg klg kf/:kl/s j}dgiotfsf] aLhf/f]k0f ul/Psf] 5.

k"j{ klZrd ;a} dw]zLsf] kL8f ;dfg /x]sf]n] g} ljleGg efiffefifL dw]zLx¿ /fHosf] lj¿4 Psh"6 eO{ ljb|f]x u/]sf lyP. ;du| dw]z Ps k|b]zsf] rfxgfaf6 z'¿ ePsf] dw]z /fhgLltnfO{ hgkIfLo /Xg glbP/ g]t[Tjju{n] JolQmTj jr{:j ljsf; ug{ k|of]u ug{ z'¿ u/]. JolQmut :jfy{sf] ljsf; ug{ /fHon] klg lgs} k|f]T;fxg u/]. ;du| dw]zsf] /fhgLlt JolQmut aGof]. oxL a]nf g]t[Tjn] ædw]znfO{ d}n] klxrfg lbnfPsf]Æ eg]/ JolQmjfbL rl/q k|bz{g ug{ yfn]. kf6L{eGbf klg JolQmut ;d[l4 cfjZos 5 eg]/ ;a} kf6L{ ljefhg ul/ cWoIf aGg] xf]8 g} rNof]. kf6L{ ljefhg ul/ h–h;n] kf6L{ agfP, ;a}n] kb k};f dgf]afFl5t ¿kdf sdfP. JolQmut :jfy{df /ldPsf dw]zsf g]t[Tj d08nLn] oL lqmofsnfkx¿sf sf/0f dw]z k|ltlqmofTds ¿kdf cnu eO{ /x]sf] yfx} kfPg. kl/0ffdtM )&) sf] bf]>f] ;+ljwfg ;efsf] r'gfjdf dw]zn] g]kfnL sfFu|];nfO{ %%, Pdfn]nfO{ $) / dfcf]jfbLnfO{ !@ ;L6 lbP/ dw]zsf bnx¿nfO{ o;/L cfˆgf] 3[0ff kf]v]sf lyP. ;a} dw]zL bnx¿ !@ j6f ;L6 dfq kfPsf lyP. PskN6 JolQmut :jfy{df 8'a]sf dw]zsf bnx¿ To; bnbnaf6 lg:sg ;s]g. kb / k};fsf] k5fl8 cGwf] eP/ s'b] kl5 ;du| dw]zsf] /fhgLltdf lr/f kg{ yfNof]. dw]zsf] ljZjf; 36\g yfNof]. kZrft\ nf]slk|otf k|fKt u/]sf bnx¿ ;+s'rgdf k/]/ gfdsf] kf6L{df kl/0ft eP. kf6L{nfO{ ;+VofTds ¿kdf ;jn agfpg Ps csf{;+u PsLs/0f ug{ yfn]. hgtfdf cfsif{0f hufpg km];a's dfkm{t kf6L{ k|j]z sfo{qmdnfO{ tLj|tf lbP t/ r'gfj;Dd cfO{ k'Ubf l:ylt eg] klxn] s} h:tf] b]lvof].

dw]zsf] cfGbf]ngnfO{ g]t[Tj ug]{ kmf]/d g]kfn ;+ljwfg 3f]if0ffsf] lj¿4df ;+o'Qm ¿kdf u/]sf] gfsfaGbL cfGbf]ngsf cu'jf g]t[Tjstf{ lyof]. oxfF;Dd cfO{ k'Ubf JolQmut /fhgLltdf l;4x:t e} ;s]sf pk]Gb| ofba pTsif{df k'u]sf] cfGbf]ngnfO{ b]jjf0fLdfkm{t lagf lg:sif{ 6'FUofPsf] /x:oaf/] s;}n] a'em\g klg rfx]g. gfsfaGbL cfGbf]ng 6'FUofpg] csf{ kfq /fh]Gb| dxtf] x'g\. æ/fhgLltdf sf]xL ldq / b'Zdg x'Fb}gÆ eGg] dxfdGq k|of]u ul/ dw]z;+u rsf]{ cGtlj{/f]w /fVg] b'Zdg;+u klg logLx¿sf] cfGtl/s ;DaGw aGg] u/]sf]n] dw]z cfGbf]ngn] b'b{zf ef]Ug' :jfefljs xf]. zf;sx¿nfO{ cfR5" cfR5" kfbf{;Dd cfGbf]ng rsf{pg] / To;nfO{ :jfy{k"lt{sf] dfWod agfP/ 5f]l8 lbg]] /fHo;+usf] k|lt:kwf{Tds v]ndf l;s]sf bfFjk]raf6 /fHoaf6 t kmfobf eof] t/ dw]z;+usf] ;DaGw g/fd|/L tj/n] lalu|of]. d'ÝLdf afn'jf Rofk] h:t} dw]zsf] d'2f lj:tf/} logLx¿sf] xftaf6 cnu eO{ ;s]sf] 5. Ps bzsdf oxL sfd /fHosf] lyof]. k"/f eof].

;du| dw]zsf] dxTjfsfFIfL cfGbf]ngnfO{ lj:tf/} ¿kfGt/0f ub}{ ;+zf]wg k|:tfjdf NofP/ l;ldt ul/ 7"nf 7"nf l8Ë xfFSg] pk]Gb| ofba dw]zsf] ;+3if{nfO{ /fhkfsf] lhDdf nufO{ lagf zt{ r'gfjdf efu lnP. æ/fHo;Qf xf]O{g, k|e";Qf lng]Æ lagf lz/ k}/sf] l8Ë xfFSg] /fhkfsf g]tfx¿ dw]zL hgtfnfO{ prfNg hlt vlKk; 5g\ ;+3if{nfO{ uGtJodf k'¥ofpg] rl/q g} 5}g. ;+zf]wg k|:tfjnfO{ 6'Fuf]df k'¥ofO{ lagf zt{ r'gfjdf hfg] /fhkfsf] zd{gfs lg0f{oaf6 dw]zn] /fhkf;+u u/]sf] cfz d/]sf] 5. oyfl:yltjfbL rl/qn] qmflGtsf/L cleef/f af]Sg g;Sg] oyfy{nfO{ /fhkfn] k'li6 ul/ lbPsf] 5. r'gfjdf efu lnP/ hf] xljut pk]Gb| ofban] ef]u], Tof]eGbf abt/ cj:yf /fhkfsf] x'g]df z+sf 5}g.

g]tfsf /fj0fsf] bz d'v ePklg af]Ng] d'v Pp6f lyof]. slno'uL /fj0fsf] ¿kdf /x]sf] /fhkfsf ^ j6f d'v Ps} kN6 af]N5, af]N5, hx/ 3f]N5. cfGtl/s lsrnf] olt dfqfdf a9]sf] 5 ls /fhkf ;a}sf] k5fl8 pleg] l:ylt cfpg ;Sb5. slknj:t', gjnk/f;L / ¿kGb]xLnfO{ alxisf/df /flv lbP/ k"j{df r'gfj n8\g] lg0f{on] k"j{ klZrdsf] cGtlj{/f]w rls{g] ;Defjgf al9 5. /fHo oxL ;a sdhf]/ kIfnfO{ pkof]u ug{ k|ltIff ul/ /xG5.

h]xf];\ dw]zsf] d'2fsf] cj;fg ePsf] 5. dw]z d'2f p7fpg] ca s'g} sf/0f 5}g. dw]znfO{ clwsf/ lbnfpg] kf6L{x¿ hlGdbf cfbz{sf s'/f u/] klg sfnfGt/df ;a} 7]s]bf/ eO{ ;s]. 7]s]bf/sf] sfd k};f sdfpg] xf]. t/ dw]zsf bnx¿ r'gfjdf klg ;a}eGbf k5fl8 5g\. r'gfjdf hfg] lg0f{o;+u} /fhkfn] dw]zsf] d'2fnfO{ lnP/ /fv]sf] c8fgaf6 sdfPsf] k|lti7f 3"ndf ldNg]df s'g} z+sf 5}g. u'd]sf] k|lti7f / kf6L{leqsf] lsrnf]n] lhTg]eGbf c¿nfO{ x/fpg] p2]Zosf ;fy pd]bjf/L lbg]sf] kl/0ffd s] xf]nf <

oL 7]s]bf/x¿nfO{ lnP/ dw]zn] clwsf/ lng u/]sf] c;kmn ofqf sl/j sl/a 6'FluPsf] 5. Ps bzs logLx¿sf] lqmofsnfk x]l/ dw]z ljsNksf] vf]hLdf cufl8 a9]sf] 5. kfqf] x]/]/ cfGbf]ng ug]{ / dfn sdfpg[] kl/kf6L{nfO{ dw]zn] ltnf~hnL lbP/ ljsNksf] af6f] ckgfpg] k|of;df nfu]sf 5g\. ljsNksf] qmflGtsf/L wf/nfO{ hGdfpg] o'jf k':tfsf] k|oTg ;/fxgLo 5. /fHon] dw]z;Fu ul/g] Jojxf/n] dw]znfO{ gofF l;/faf6 ;f]Rg afWo u/]sf] 5. kl/jt{gsf ;+jfxs o'jf k'Ztfn] Pp6f ;Ifd g]t[Tjsf] ljsf; u/f];\. dw]zsf] ck]Iff oxL xf]. -dw]z bk{0f lkmr/ ;]jf_

dw]zsf] /fhgLlt;Fu hf]l8Psf] kqsfl/tf

clgns'df/ s0f{

kqsfl/tfnfO{ d"n k];f agfpg] Wo]on] b'O{ bzscl3 klxnf]k6s /fhwfgL vfN8f]df cfPsf] lyPF. t/, k];fut lgi7feGbf klg /x/sf] cflwSo lyof]. gf}nf cg'xf/sf aLr l/kf]l6{ª ug]{ cfF6eGbf k|sfzgu[xdf a;]/ ;Dkfbgs} lhDd]jf/L ;DxfNg'kg]{ sfd ;lhnf] nfUof]. h;nfO{ kqsfl/tfdf t'ngfTds ¿kdf Pp6f vf; sfnv08kl5 dfq} ul/g] j[lQ dflgG5. d 36gf / ljrf/ ;fKtflxsdf ljz]if ;+jfbbftf lyP t/ ug'{kg]{ sfd leqL k[i7sf nflu ;dfrf/ ;+of]hg / ;Dkfbg g}. g]kfnL kqsfl/tfdf clxn]sf :yflkt JolStTjx¿ lhNnfsf ;+jfbbftf lyP. pgLx¿sf] lgs6 ;Dks{df /xg] / sf7df8f}+aflx/sf] kl/j]z a'em]/ ;dfrf/sf tYo tyf ;Gbe{ k/LIf0f / efiffut z'4fz'l4 x]g]{ sfddf /dfO/x]sf] a]nf ;Dkfbs ld>;Fu s'/f eof]. pxfFn] dnfO{ ljZjbLkdf sfd ug{ af]nfpg'eof]. Pp6fdfq ;fKtflxs cvaf/df sfd u/]/ sf7df8f}+df u'hf/f ug'{ si6;fWo lyof]. ljsNksf] vf]hLd} lyPF. ld>hLsf] Tof] cfu|xnfO{ c:jLsf/ ug'{kg]{ s'g} sf/0f lyPg. To;;/L )%@ ;fnlt/ ljZjbLkdf pk;Dkfbssf ¿kdf sfof{/De u/]F. ;dfrf/ k'gn]{vg / ;Dkfbg d]/f] lhDdfdf lyof]. k"j{jt\ d}n] x]g'{kg]{ ;dfrf/df clwsf+z lhNnfaf6 cfPsf ;dfrf/ x'GYof]. slxn]sfFxLF /fhwfgLsf ;dfrf/ klg x]g'{kYof]{. /]jtL/d0f ;'j]bL :tDesf/ lyP. gh/dfg dxh{g sDKo'6/ ck/]6/. ld>;lxtsf] xfd|f] of] ;fgf] l6d lyof]. l6ds} ;b:osf ¿kdf x'g'x'GYof] >LdtL ld>. sfd ug]{x¿sf] ;Grf];'lj:tfdf ljz]if Vofn /fVg]. txfrndf ;Dkfbs ld>s} 8]/fdf sfof{no lyof]. d]/f] a;fO gofF afg]Zj/df lyof]. wd]{Gb| emf-g]kfn kqsf/ dxf;+3sf k"j{cWoIf_ / pxfFsf alxgL k'gd emf -lbbL_ sxfF. d b'O{ ¿k}ofF 6]Dk' ef8f hf]ufpg] eg]/} sof}+ lbg txfrnaf6 gofF afg]Zj/;Dd k}bnofqf u/]sf] 5'. t/, sltko lbg sfdsf] rfk / cN5Lkgfn] txfrnd} ljZjbLksf] sfof{nodf ;'t]sf] 5'. vf;u/L l9nf x'Fbf. Tolta]nf /fh]z bfO / efph'sf] h'g :g]x d}n] kfPF, ;b}j :d/0fLo 5. sfd u/]sf] s]xL lbgd} d}n] dGqLsf] Ps lbg / /f]rs 3f]rs eGg] b'O{j6f :tDe ;'¿ u/]F. dGqLsf Ps lbg lgs} rlr{t eof]. /f]rs 3f]rsn] s'g} klg ljifodf 3tnfUbf l6Kk0fL ug{ ;Sg] v'aLsf] ljsf; dleq eof]. cyf{t\ Pp6f kqsf/sf ¿kdf d}n] h'g ;kgf af]s]/ /fhwfgL cfPsf] lyPF, Tof] ;fsf/ x'g] Pp6f b/f] cfwf/e"ld ljZjbLksf ¿kdf kfPsf] lyPF. kfl/jfl/s sf/0fn] /fhwfgL :jKgnfO{ yftL /fv]/ d 3/ kms]{+. t/ , ljZjbLksf] Ps jif{eGbf a9L ;dosf] kqsfl/tfofqf g} xf] h;n] dnfO{ of] k];faf6 slxNo} ljd'v x'g lbPg. cfh ljZjbLk aGb x'Fb}5 eg]/ ;'Gg'kbf{ :jfefljs ¿kdf lgof;|f] nfUb}5. oBlk, kqsfl/tf yfn]sf] b'O{ bzseGbf a9L ;dodf y'k|} klqsf aGb ePsf] 36gfsf ;fIfL ag]sf] 5'. d]/} ;Dkfbgsf Psfw cvaf/ c;dod} sfnsjlnt ePsf] 5.

ljZjbLkn] dh:tf cem deGbf cAan w]/} ;~rf/sdL{ hGdfof]. ;dosf] s'g} v08df sf7df8f}+ a:g] cf8e/f];f lbof]. ljZjbLk;Fu hf]l8Psf s}og ;fyLx¿ clxn] ljleGg If]qdf pTs[i6 sfd ul//xg'ePsf] 5. sof}+sf JolStut ljj/0fdf of] cvaf/sf] gfpF x]g{ ;lsG5. t/, ljZjbLk eGg] cvaf/sf kfgf ca ;LtfkfOnfaf6 lj:d[t x'g] b'lg{olt ¿FUg'kg]{ ls+st{Joljd"9 cj:yf cfOk/]sf] 5. ljZjbLk Pp6f ;"rgf k:sg] cvaf/ slxNo} ePg. kqsf/ pTkfbg ug]{ s'6L/ pBf]u aGof]. :jfledfg / cfTd;Ddfgsf ;fy >dzlSt vr{ ug]{ Pp6f dfWod. cfˆgf :j/nfO{ h:tfsf] t:t} cyf{t\ b'¿:t ptfg]{ cf:yf / ljZjf;sf] kfgf. Pp6f ld;g. cfh Tof] ld;g vt/fdf k/]sf] 5. h;n] s'g} a]nf dw]z cfGbf]ngsf k|0f]tf uh]Gb|gf/fo0f l;Fxsf] dgd'6'nfO{ ulx/f] :kz{ uYof]{. w]/}k6ssf e]6df uh]Gb|afa'n] eGg] ug'{x'GYof], …ljZjbLksf] s] va/ 5. Pp6fdfq cvaf/ of] g} xf] h;n] dw]znfO{ a'em]sf] 5.Ú cfh dw]z a'em\g] cvaf/ /x]g eg]/ ;'Ggkbf{ :j=uh]Gb|afa'sf] cfTdf slt ¿Fbf] xf] eGg] d dx;'; ug{ ;S5'.

ljZjbLkaf6 labf ePsf] emG8} !@ jif{kl5 km]l/ d]/f] sd{ynf] sf7df8f}+ aGof] sl/a Ps bzscl3. Psk6s ljZjbLksf] ;LtfkfOnfl:yt sfof{nodf k'u]sf] lyPF. ;Dkfbs ld>;Fu Psfwk6s k|ToIf e]6 eof] / d'lZsnn] b'O{tLgk6s kmf]g ;+jfb. ;LtfkfOnf hfFbf cf}wL v';L ePsf] lyPF. axfnsf] 3/af6 ljZjbLk cfˆgf] …3/Ú df ;/]sf] lyof]. ;Dkfbs ld>sf] :s'6Lsf] 7fpFdf df]6/;fOnsf] cfudg ePsf] lyof]. dnfO{ nfUof], ljZjbLksf] lbg km]l/Psf] 5. t/, xf]Og /}5. Tof] d]/f] b[li6bf]if lyof]. ljZjbLk t aGb x'g] Pp6f k[i7e"ld kf] tof/ ub}{lyof]. Oltxf;df ;d]l6g] Pp6f …bb{Ú kfn]/ a;]sf] lyof]. d Tolta]nf 7Dofpg ;lsgF. ;do kfPF eg] km]l/ klg ljZjbLk;Fu hf]l8g] jfrf ub}{ ;LtfkfOnfaf6 kms]{sf] lbg lxhf]cl:th:tf] nfU5.

Ps bzsotf sf7df8f}+sf] ld;g kqsfl/tfsf w]/} ¿k / cfofd x]/]F. cvaf/sf nufgLstf{ ag]F, ;Dkfbs / ;+jfbbftf klg. nufgLstf{sf ¿kdf Joj:yfks klg. c;lhnf] / cK7]/f] ;dodf clwsf/, ;Ddfg / k|lti7fsf] dw]z n8fOnfO{ e/y]u ug{ /utkl;gf r'xfP/ cfkm"n] sdfPsf] k};f] cfFvf lrDn]/ klqsf k|sfzgdf nufPF. ;dorqm / dw]z cfh a8f] cf]hk"0f{ 9+un] ahf/df cfP. dw]zL cfGbf]gsf/Lsf] ljZjf; / e/f];fdf v/f] plqP. t/, s]xL ;do glaTb} ahf/af6 ufoa klg eP. ahf/df cfpFbf ;a}sf …cvaf/Ú t/ ahf/af6 a]kQf x'Fbf s;}n] klg vf]hva/ glng] k|j[lQ b]lvof]. ;Qf / zlStsf] k"hf x'g] of] gu/Ldf of] k|j[lQ lj:dosf/L xf]Og. w]/}n] eg], …h]gt]g cvaf/ wfGg'kYof]{.Ú t/, s;}n] klg klqsf k|sfzg ug]{ ;|f]tsf af/]df ;'emfPgg\. g t s;}n] 3f6fbfos k|sfzg k|lqmofsf] c+lzof/ x'g]df ¿lr b]vfP. cfh d ;Dkfbs ld>sf] ;Gtfk a'em\g ;S5'.

dw]z cfGbf]ngkl5 sf7df8f}+df b'O{ yf]s au|]NtL cfP. dw]z s]lGb|t /fhgLlts bn / u}/;/sf/L ;+:yf. oL b'j} ;+u7g j}wflgs ¿kd} u}/gfkmfd"ns x'g\. t/, oL ;+:yf vf]Ng] / o;df cfa4 x'g]x¿ /ftf/ft s/f]8klt ag]. dfgf}+, wg pufpg] lhGg g} km]nf k/]h:tf]. xhf/f}+ hgtfnfO{ ;r]t t'Nofpg] / d'2fsf kIfdf hgdt agfpg] w]/} cvaf/ aGb eP. o;sf] n]vfhf]vf s;n] ul/lbg] < of] oIf k|Zg ;a}sf ;fd' ;b}j /lx/xg]5.

klqsf k|sfzgsf] sfd /x/n] x'Fb}g. ;Lk, Ond / Ifdtf rflxG5 eGg] w]/} 5g\. t/ dw]zLsf nflu sf7df8f}+h:tf] 7fpFdf of] sfd lsg b'¿x 5 eGg] s'/f s]nfpg rfxFb}gg\. dw]zLn] cvaf/ k|sfzg u/] eg] :jfefljs ¿kdf To;df dw]zsf ljifoj:t'sf] k|r'/tf x'G5. w]/} cy{df dw]z d'2fsf] jsfnt klg. To;nfO{ u}/dw]zL d"nsf zlSt ;d"x / lj1fkgbftfn] ¿rfpg] s'/f klg ePg. pgLx¿af6 ;fdfGotof lj1fkgsf] cfzf ug'{ d'Vof{OF g} x'G5. a¿ of] ;'ljwf df]km;nsf tL cvaf/;Fu 5, h;sf] cfwf/If]q g} dw]z e"ld xf]. sf7df8f}+df dw]z s]lGb|t cvaf/ lslglbg] u}/dw]zL e]l6Fb}gg\, dw]zLsf] ¿lr klg slyt /fli6«o cvaf/d} x'G5g\. dw]z s]lGb|t cvaf/ t pgLx¿ l;t}df kfpg / k9\g ¿rfpF5g\. o:tf]df Jofj;flos lj1fkgsf nflu u}/dw]zLsf] ax'ntf /x]sf] lj1fg Ph]G;Lsf] l;G8Ls]6df k:g] sfd c;Dejh:t} 5. dw]zL d"nsf xflsdx¿n] u}/dw]zL kqsf/nfO{ h;/L k'Nk'NofP/ /fV5g\, To;/L dw]zL kqsf/n] ;f]Rg;Dd ;Sb}gg\. cyf{t\ oxfF klg p;sf] efu sfl6G5. sy+sbflrt s'g} lbg s'g} k|efjn] dw]zL kqsf/nfO{ dw]zL d"ns} lj1fkgbftfn] lj1fkg lbP eg] Tof] s[kf;/x g} x'G5. dw]zL /fhgLltsdL{x¿sf lgs6sf kfq klg ltg} u}/dw]zL kqsf/ x'G5g\. /fHosf kbflwsf/L ePsf a]nf pgLx¿n] ;fwg;|f]t klg lgs6td JolStd} vr{ u5{g\. cyf{t\ k|:6 eGg'kbf{ u}/dw]zLsf k|sfzgu[x;Fu pgLx¿df eo 5. /, eon] k|Llt klg. /fHo;Qfdf u}/dw]zLsf] ks8 / To;n] dw]zL /fhgLltsdL{ tyf sd{rf/Lsf] u'nfldot dgf]efj Pj+ Jojxf/n] ubf{ dw]zL kqsf/n] cvaf/ lgsfNg] b':;fx; ug{ lgs} sl7g x'G5.

o:tf]df b'O{6f af6f 5g\ cvaf/ l6sfpg. Pp6f, ld;gaf6 x6s x'g], csf]{ /fhgLltsdL{ / sd{rf/Lem}+ /fHosf] bf; aGg]. t];|f] ljsNk kl5 5, t;f{pg] / c;'Ng]. dnfO{ nfU5, oL sfd ;Dkfbs ld>n] slxNo} ug{ ;Sb}g lyP. u/]gg\ klg. a¿ cvaf/sf sl6+u a]r]/ cvaf/ rnfpg] lxDdt u/]+. /, ha k]6kfnf];Dd ug]{ cj:yf cfPg, ylst eP. /, oxL d];f]df cvaf/ aGb ug]{ 3f]if0ff eof].

dnfO{ yfxf 5, r'gfjsf] sf]nfxnaLr o:tf lttf s'/fk|lt w]/}sf] Wofgfsif{0f x'Fb}g. t/, aGb x'g] lgolt cfsng u/]/ klg cfˆgf] tGg]/Lkg a]r]/ …ldlynf~hnLÚ lgsfNg] b':;fx; dw]zsf gofF k':tfsf kqsf/x¿n] ;w}+ ul//xg]5g\.

-n]vs gful/s b}lgsdf 8]:s Pl86/ 5g\_ -dw]z bk{0f lkmr/ ;]jf_

ef/t / rLg g]kfnsf nflu l8Knf]Dofl6s Rofn]Gh

–  dgf]h s'df/ s0f{

klxnf], ;+jt\ @)^^ j}zfv ! ut] gofF jif{sf] pknIodf ljZjefiff SofDk;sf] k|f+u0fdf sl/a ^) j6f hlt Knfl:6ssf] s';L{ nufOPsf] dfemdf tTsfnLg k|ltkIfL bnsf g]tf tyf sfFu|]; ;efklt lul/hfk|;fb sf]O/fnfn] :ki6 zAbdf g]kfnL ;]gfdfly k|wfgdGqL k|r08 / pgsf dfcf]jfbLåf/f nufO/x]sf] cf/f]kx?sf] nx}nx}df nfu]/ cgfjZos kIf jf ljkIf s]xL klg gn]Vg k|fWofksnfO{ cfu|x ug{' ePsf] lyof] . pgsf] egfO{ lyof], …;]gfnfO{ Wj:tkfg{ k|r08n] lrtjgsf] zlQmvf]/df hgldlnl;ofsf] cuf8L s] af]n]sf 5g\, Tof] ;a} hfgsf/L xfdL;Fu 5 . xfdL plrt ;dodf af]Ng] 5f|}+ . of] clt ;Dj]bgzLn dfldnf xf] .Ú geGb} s]xL lbgdf g} Od]h 6]lnlehgaf6 Tof] ;fj{hlgs eof] hals Tof] l;8L /fi6«klt, sfFu|]; / Pdfn]sf lhDd]jf/ pRr txsf k|foM ;a}n] bh{gf}+ rf]6L x]l/;s]sf lyP . bf;|f], ef/tLo k|d g/]Gb| df]bLn] rLgn] bf]Snfdsf] d'2fdf hlt ef/tnfO{ prfn]klg pgn] o'4 ul/g} xfNg] dg;fon] slxNo} k|:t't ePgg\ . cyf{t\, rLgsf] k|lt:kwL{ ef/tn] g} o'4 grfx]sf] 7fpFdf ;w}+ g]kfnn] zflGt rfXg] b]zsf] Pp6f lhDd]jf/ ljZjljBfnosf] ;b:o d}+n] s;}sf] kIfdf / o'4 e8\sfp n]v n]Vg' ulNt x'g]5 . slDtdf g]kfnsf] cl:tTjsf] nfluklg g]kfnsf x/]s vfn] gful/sn] zfGt a:g' g} plrt 5 . t/ g]kfnsf lrlgofF cGweQmx? xfdL lg/k]If jf c;+nUg jf t6:y a:g]x?n] hlxn]klg a9fO{r9fO{ dL8Lofdf ef/tsf] uf]vf{ Nof08 jf bf]Snfd af/] dw];L / ef/tnfO{ hf]8]/ tn kf/]/ n]Vof n]Vo} u/]sf] x'gfn] :jfledfg tyf tL rLg eQm s]xL kxf8L cjfd\ pka'h|'sx?nfO{ ;txL ljZn]if0f ug{ 5f]8]/ cGt/f{li6«o cWoogsf] ulx/fO{;Dd nfg kxf8L dL8Lofn] :yfg glbPklg dw]zLx? klg n]Vg, wf/0ff /fVg ;Ifd 5g\ elg ;fljt ug{ / g]kfnnfO{ dw]zLsf] tkm{af6 s;/L hf]ufpg ;lsG5 eGg] /fli6«o efjgfn] d dflysf ;a} s'/f :d/0f /x]klg n]Vg] u/]sf] 5' . g]kfnsf slt sDo'lg:6 dL8Lof xfp; tyf klqsfx?n] xfsfxfsL xfdL sDo'lg:6k|lt rLg / xfdL rLgk|lt g/d 5f}+ eg]/} p;sf] kIfdf g]kfndf 8]df]qm\ofl6s kNnfjfnf tyf ef/tnfO{ xf]RofP/ n]Vbf ef/t tyf 8]df]qm\ofl6s kIfw/sf] dgf]an agfO/fVg / sDo'lg:6x?sf] dL8Lofsf] b'?kof]udf ul/g] nˆkmfafhLnfO{ ;dfKt kfg{klg d}+n] n]Vg plrt 7fGb5' . s;}n] kmnfgf] cd'v b]zsf] eof] eGg]nfO{ lghsf] a'l4df sL/f nfUof] l;jfo s]xL eGg klg ;lStgF t/ ;kmn O{nfh u/fpg sfdgf eg] ug{ ;S5' .