Exercise set 6: Polish and English lexicon
1. Go to Wordnet ( to check the semantic relationships of E dog.
2. Check out synonyms and antonyms for E bad in the Visual Thesaurus (
3. Identify the semantic relations between the following words:
a) fine ‘superior in quality’ : ‘a sum of money paid as a penalty’
b) bank ‘an incline of land adjoining a river’ : ‘a financial institution’ (cf. the ambiguity in We managed to get to the bank just in time.)
c) position ‘point of view’ vs. ‘location’ (cf. the ambiguity in John has changed his position; so has Mary.)
d) computer : keyboard : key
e) nearly : almost
f) P wiesz : wierz : wież
g) grass ‘plant with narrow leaves’ : ‘marijuana’
h) murder : execute
i) dead : alive
j) enter : leave
k) tattoo ‘a permanent design on the skin’ : ‘a military exercise’
l) tear (noun) : tear (verb)
m) pilot ‘one who operates an aircraft or ship’ : pilot ‘a television program produced as a prototype of a series’
n) ram ‘adult male sheep’ : RAM ‘random access memory’
o) bow ‘to lower/bend’ : bow ‘weapon’
p) wind : breeze
q) race ‘contest’ : race ‘group of people’
(maybe these etymologies will be helpful for bank and race)
4. Decide which semantic relation is responsible for these translations
a) W łóżku była szybka - There was a window pane in the bed (Barańczak)
b) highway to hell - autostrada na Hel
c) to go to the second page of the street - przejść na drugą stronę ulicy
d) don’t tear yourself - nie drzyj się
e) village killed by desk - wioska zabita dechami
f) to divorce the facts - rozwodzić się nad faktami
g) serious music concert - koncert muzyki poważnej
5. Identify the superordinate term in each set
a) house, shed, building, garage, cottage, hut
b) plate, saucer, cup, soup bowl, dish, serving bowl
c) stream, river, rivulet, creek, brook, tributary
d) glance, peep, stare, leer, look (at), view, watch
e) hurricane, tornado, gale, storm, typhoon
6. This story is a play on which semantic relation(s)?
George: Condi! Nice to see you. What’s happening?
Condi: Sir, I have the report here about the new leader of China.
George: Great. Lay it on me.
Condi: Hu is the new leader of China.
George: That’s what I want to know.
Condi: That’s what I’m telling you.
George: That’s what I’m asking you. Who is the new leader of China?
Condi: Yes.
George: I mean the fellow’s name.
Condi: Hu.
George: The guy in China.
Condi: Hu.
George: The new leader of China.
Condi: Hu.
George: The Chinaman!
Condi: Hu is leading China.
George: Now whaddya’ asking me for?
Condi: I’m telling you Hu is leading China.
George: Well, I’m asking you. Who is leading China?
Condi: That’s the man’s name.
George: That’s who’s name?
Condi: Yes.
George: Will you or will you not tell me the name of the new leader of China?
Condi: Yes, sir.
George: Yassir? Yassir Arafat is in China? I thought he was in the Middle East.
Condi: That’s correct.
George: Then who is in China?
Condi: Yes, sir.
George: Yassir is in China?
Condi: No, sir.
George: Then who is?
Condi: Yes, sir.
George: Yassir?
Condi: No, sir.
George: Look, Condi. I need to know the name of the new leader of China. Get me the Secretary General of the U.N. on the phone.
Condi: Kofi?
George: No, thanks.
Condi: You want Kofi?
George: No.
Condi: You don’t want Kofi.
George: No. But now that you mention it, I could use a glass of milk. And then get me the U.N.
Condi: Yes, sir.
George: Not Yassir! The guy at the U.N.
Condi: Kofi?
George: Milk! Will you please make the call?
Condi: And call who?
George: Who is the guy at the U.N?
Condi: Hu is the guy in China.
George: Will you stay out of China?!
Condi: Yes, sir.
George: And stay out of the Middle East! Just get me the guy at the U.N.
Condi: Kofi.
George: All right! With cream and two sugars. Now get on the phone.
7. Identify the semantic or morphological processes involved in the creation of the following words:
spoko, spoks, bro ‘beer’, papieroch, nara / nareczka ‘na razie’, depra-gigant ‘straszna depresja’, hoolsi ‘huligani’, debeściak ‘the best’,
8. Identify the types of semantic change:
a) cheater ‘rent collector’ > ‘one who cheats’ ______
b) furniture ‘equipment’ > ‘decoration in a house’ ______
c) frytka ‘food’ > ‘sun-tanned girl’ ______
d) Bush bombed Kandahar. ______
e) villain ‘farm labourer’ > ‘scoundrel’ ______
f) nice ‘foolish’ > ‘pleasant’ ______
g) house ‘building’ > ‘body of representatives’ ______
h) clearing ‘open space’ > P clearing ‘balancing of cheques and bills’
i) England beat South Africa by four wickets. ______
j) I am parked two blocks away in an illegal parking zone ______
k) The pen is mighthier than the sword. ______
l) E all hands on deck ______
m) P kobieta ‘a promiscuous, immoral woman’ > ‘present meaning’ ______
n) P baobab ‘dresiarz’ ______
o) P gadżet ‘ ‘blondynka stojąca przy samochodzie’ ______
p) P foka, foczka ‘girl’ ______
q) P wulkan ‘pryszcz’ ______
9. Semantic change in P kurwa (Jan Miodek)
... kiedy się człowiek potknie albo skaleczy, woła: “O kurwa!” To lapidarne słowo wyraża jakże wiele uczuć, począwszy od zdenerwowania, rozczarowania poprzez zdziwienie, fascynację, a na radości i satysfakcji kończąc. Przeciętny Polak w rozmowie z przyjacielem opowiada np.: “Idę sobie kurwa stary przez ulicę, patrzę kurwa, a tam taka dupa, że o kuuurwa.” “Kurwa” może również występować w charakterze interpunktora, czyli zwykłego przecinka, np.: “Przychodzę kurwa do niego, patrzę kurwa, a tam jego żona, no to się wkurwiłem, no nie?” Czasem “kurwa” zastępuje tytuł naukowy lub służbowy, gdy nie wiemy jak się zwrócić do jakiejś osoby płci żeńskiej (“chodź tu kurwo jedna”). Używamy “kurwy” do charakteryzowania osób (“brzydka, kurwa, nie jest”, “o kurwa, takiej kurwie na pewno nie pożyczę”), czy jako przerwy na zastanowienie (“czy ja, kurwa, lubię poziomki?”). Wyobraźmy sobie jak ubogi byłby słownik przeciętnego Polaka bez prostej “kurwy”. Idziemy sobie przez ulicę, potykamy się nagle i mówimy do siebie: “bardzo irytują mnie nierówności chodnika, które znienacka narażają mnie na bolesny upadek, co równocześnie nasuwa mi złe myśli o władzach gminy”. Wszystkie te i o wiele jeszcze bogatsze treści i emocje wyraża proste “o kurwa!”, które całkowicie wyczerpuje sprawę.
Gdyby Polakom zakazać “kurwy”, niektórzy z nich przestaliby w ogóle mówić, gdyż nie umieliby wyrazić inaczej swoich uczuć. Cała Polska zaczęłaby porozumiewać się na migi i gesty. Doprowadziłoby to do nerwic, nieporozumień, niepewności i niepotrzebnych naprężeń w Narodzie Polskim. A wszystko przez jedną mała “kurwę”. Spójrzmy jednak na rodowód tego słowa – “kurwa” wywodzi się z łaciny od “curva”, czyli “krzywa”. Pierwotnie w języku polskim “kurwa” oznaczała kobietę lekkich obyczajów, czyli po prostu dziwkę. Dziwkę “kurwę” stosujemy również i w tym kontekście, ale mnogość innych znaczeń przykrywa całkowicie to jedno. Można z powodzeniem stwierdzić, że “kurwa” jest najczęściej używanym prze Polaków słowem. Dziwi jednak jedno – dlaczego słowo to nie jest używane publicznie (nie licząc filmów typu “Psy”, gdzie aktorzy prześcigają się w rzucaniu “kurwami”), praktycznie nie słyszymy, aby politycy czy dziennikarze wplatali w swe zdania zgrabne “kurwy”. Pomyślmy o ile piękniej wyglądałaby np. prognoza pogody wygłoszona w następujący sposób: “Na zachodzie zachmurzenie będzie kurwa umiarkowane, wiatr raczej kurwa silny, temperatura maksymalnie kurwa niska, a więc zimno kurwa będzie ... bo ogólnie to kurwa jesień idzie...”.
10. Identify the types of lexical processes in words related to computers:
A Poem for Computer Users....over 40!
A computer was something on TV
From a science fiction show of note.
A window was something you hated to clean
And ram was the father of a goat.
Meg was the name of my girlfriend
And gig was a job for the night.
Now they all mean different things
And that’s a real mega byte.
An application was for employment
A program was a TV show
A cursor used profanity
A keyboard was a piano.
Memory was something that you lost with age
A CD was a bank account
And if you had a 3-in. floppy
You hoped nobody found out.
Compress was something you did to the garbage
Not something you did to a file
And if you unzipped anything in public
You’d be in jail for a while.
Log on was adding wood to the fire
Hard drive was a long trip on the road
A mouse pad was where a mouse lived
And a backup happened to your commode.
Cut you did with a pocket knife
Paste you did with glue
A web was a spider’s home
And a virus was the flu.
I guess I’ll stick to my pad and paper
And the memory in my head
I hear nobody’s been killed in a computer crash
But when it happens they wish they were dead.
11. Be prepared to analyze the examples of lexical creativity in these texts – of how new words are formed and what processes (semantic, morphological, etc.) this involves:
Polish slang by Grażyna Błasik and Anna Stelmach (2004)
“Dresiarze” (Wojciech Orliński, Gazeta Wyborcza, 1.12.1999) (
“BoyDrome” (